Apa basa kramane sayekti? Sayektos.
Apa basa ngokone sirah? Endhas.
Apa basa kramane sinau? Sinau/ngangsu kawruh.
Di bawah ini ada berbagai kata bahasa ngoko yang dimulai dengan huruf R dan S yang dituliskan krama, krama inggil, maupun terjemahannya dalam Bahasa Indonesia.
Daftar kata bahasa Jawa ngoko dimulai huruf R
Ngoko | Krama | Krama Inggil | Bahasa Indonesia |
Rabi | Krama, Pikrama | Nikah, Kawin | |
Rada | Radi | Agak | |
Rahayu | Rahajêng | Selamat | |
Rai | Pasuryan | Muka, wajah | |
Rambut | Rikma | Rambut | |
Rana | Mrika, Mriku | Ke sana | |
Rasa | Raos | Rasa, Perasaan | |
Rata | Radin | Rata, Merata | |
Raup | Suryan | Cici muka | |
Rene | Mriki | Ke sini | |
Rewang | Rencang | Abdi | Pembantu |
Rêbut | Rêbat | Rebut, Rampas | |
Rêdatin | Rêdatos | Sedih, Susah | |
Rêga | Rêgi | Harga | |
Rêkasa | Rêkaos | Sulit, Parah | |
Rêmbug | Rêmbag | Runding | |
Rêmbulan | Candra | Bulan | |
Ribut | Ribêt | Repot | |
Rina | Rintên | Siang | |
Riyak | Jagra | Lendir, Dahak | |
Riyaya | Riyadi | Hari raya | |
Robah | Rêbah | Ubah, Berubah | |
Rokok | Sês | Rokok | |
Rombak | Rêbah, Rombak | Rombak | |
Rubêd | Ribêd | Repot | |
Rubuh | Rêbah | Roboh | |
Rumat | Rimat | Simpan, Pelihara | |
Rungu | Pirêng | Pidangêt | Dengar |
Runtuh | Rêntah | Runtuh | |
Rupa | Rupi | Rupa | |
Rupak | Ripak | Sempit pandangannya | |
Rusak | Risak | Rusak | |
Rusuh | Rêsah | Rusuh |
Daftar kata bahasa Jawa ngoko dimulai huruf S
Ngoko | Krama | Krama Inggil | Bahasa Indonesia |
Sabuk | Paningsêt | Sabuk | |
Saguh | Sagah | Sanggup | |
Saiki | Sakmênika | Sekarang | |
Sajen | Caosan | Sajian | |
Saji | Dipunsaosaken | Diberikan saja | |
Saka | Saking | Asalnya | |
Salah | Lêpat | Salah | |
Salin | Santun, Gantos | Ganti pakaian | |
Sambung | Sambêt | Sambung | |
Samubarang | Samukawis | Segala sesuatu | |
Sangga | Sanggi | Ditopang, Ditanggung | |
Sapa | Sintên | Siapa | |
Sapi | Lêmbu | Lembu | |
Sapih | Dipunpêgêng | Disapih, Disarak | |
Sarwa | Sarwi | Serba | |
Sasi | Wulan | Bulan | |
Sawah | Sabin | Sawah | |
Seba | Sowan | Menghadap | |
Seje | Sanes | Berbeda | |
Seleh | Sukakakên | Paringaken | Ditaruh, Diletakkan |
Sendok | Lantaran | Sendok | |
Sesuk | Benjing | Besuk | |
Sê- | Satunggal | Satu | |
Sêbar | Dhawah | Sebar (benih) | |
Sêbut | Sêbatan | Nama | |
Sêbut | Sêbat | Mengatakan, Sebut | |
Sêdhela | Sakedhap | Sebentar | |
Sêdhêng | Cêkap | Cukup | |
Sêdhêngan | Cêkapan | Kecukupan | |
Sêga | Sêkul | Nasi | |
Sêgara | Sêgantên | Laut | |
Sêka | Saking | Dari | |
Sêlawe | Sêlangkung | Dua puluh lima | |
Sêmana | Sêmantên | Sekian itu | |
Sêmaya | Sêmagos | Menangguhkan | |
Sêmbêlih | Pragat | Menyembelih | |
Sêmono | Sêmantên | Sebesar itu | |
Sênêng | Rêmen | Senang, Suka | |
Sêparo | Sêpalih | Separo | |
Sêpi | Sêpên | Sunyi, Sepi | |
Sêprana | Sêprika | Sejak dulu | |
Sêprene | Sêpriki | Sampai sekarang | |
Sêpuluh | Sêdasa | Sepuluh | |
Sêru | Sora | Keras (suara) | |
Sêtali | Sêtangsul | Dua puluh sen | |
Sêthithik | Sêkêdhik | Sedikit | |
Si | Pun | Si | |
Sida | Siyos | Estu | Jadi |
Siji | Sêtunggal | Satu | |
Sikil | Suku | Sampeyan | Kaki |
Sikut | Siku | Siku | |
Silih | Sambut | Pundhut, Ampil | Pinjam |
Silihan | Sambutan | Ampilan | Pinjaman |
Sing | Ingkang | Yang | |
Sisi | Sêmprit | Membuang ingus | |
Slamet | Wilujeng | Sugeng | Selamat |
Slametan | Wilujengan | Sugengan | Selamatan |
Sok | Asring | Sering | |
Sore | Sontên | Sore | |
Sranta | Srantos | Sabar menanti | |
Srêngenge | Surya | Matahari | |
Srêngên | Dipunsrêngêni | Dimarahi | |
Suguh | Dipunsêgah | Dipunsugata | Disuguh |
Sukêr | Tarab | Bulanan | |
Sukêt | Rumput | Rumput | |
Sumurup | Sumêrêp | Priksa, Uninga | Mengerti, Melihat |
Sunat | Têtês | Khitan | |
Sungu | Singat | Tandut | |
Supaya | Supados | Supaya | |
Surasa | Suraos | Arti, Maksud | |
Suruh | Dipunsêdhahi | Diundang | |
Surup | Sêrap | Petang | |
Susah | Sisah | Sêngkêl | Susah |
Suson | Sêsêpan | Masih menyusu | |
Susu | Pêmbayun | Susu, Payudara | |
Susur | Susur | Sugi, Susur | |
Suwara | Suwanten | Suara | |
Suwarga | Suwargi | Surga, Almarhum | |
Suwe | Dangu | Lama | |
Suwêng | Sêngkang | Sunbang | |
Suwung | Suwêng | (rumah) Kosong |
Berikut ini kata krama dari kata ngoko berawalan huruf T:
Ngoko | Krama | Krama Inggil | Bahasa Indonesia |
Tai | Tinja | Tahi, Tinja | |
Tak- | Kula- | Dalem-, Kawula- | Saya |
Takon | Taken | Mundhut priksa | Bertanya |
Tali | Tangsul | Tali | |
Tamba | Jampi | Usada | Obat |
Tampa | Tampi | Memperoleh | |
Tanda Tangan | Tapak Asta | Tanda tangan | |
Tandur | Tanêm | Tanam | |
Tangan | Asta | Tangan | |
Tangga | Tanggi | Tetangga | |
Tanggon | Tanggên | Tangguh | |
Tanggung | Tangêl | Tanggung-tanggung | |
Tangi | Wungu | Bangun | |
Tangis | Pamuwun | Tangis | |
Tapêl | Rakêtan | Bedak perut | |
Tapih | Sinjang | Nyamping | Kain batik (perempuan) |
Tari, Ditari | Dipuntantun | Ditanya mau atau tidak | |
Tatu | Labêt | Luka | |
Tau | Nate | Pernah | |
Tawa | Tawi | Menawari dagangan | |
Têbu | Rosan | Tebu | |
Têgal | Têgil | Ladang | |
Têka | Dhatêng | Rawuh | Datang |
Têkan | Dumugi | Tiba, Sampai | |
Têkên | Lantaran | Tongkat | |
Têlu | Tiga | Tiga | |
Têmbaga | Têmbagi | Tembaga | |
Têmbang | Sêkar | Lagu, Nyanyian | |
Têmên | Estu, Yêktos | Sungguh, Benar | |
Têmon | Pêpanggihan | Pertemuan | |
Têmu | Panggih | Temu | |
Tênan | Estu, Yêktos | Senyatanya | |
Têpung | Têpang | Kenal, Bertemu | |
Têrus | Lajêng | Terus | |
Têtak | Supit | Khitan | |
Têtêpungan | Têtêpangan | Berkenalan | |
Têtuwa | Sêsêpuh | Sesepuh, Tetua | |
Tilik | Dhawah | Jatuh | |
Tilik | Tuwi | Tinjo, Sowan | Berkunjung, Menjenguk |
Tinggal | Tilar | Meninggalkan | |
Tlaten | Tlatos | Tekun | |
Tonton | Tingal | Priksa | Lihat |
Tontonan | Têtingalan | Pertunjukan | |
Trasi | Traos | Terasi | |
Tuduh | Têdah | Paring priksa | Memberitahukan |
Tuku | Tumbas | Mundhut | Beli |
Tulis | Sêrat | Tulis | |
Tulisan | Sêratan | Tulisan | |
Tuma | Itik | Kutu | |
Tumbak | Waos | Watangan | Tombak |
Tuna | Tuni | Rugi, Tidak sampai | |
Tunggal | Tungil | Satu, Tunggal | |
Tunggang | Tumpak | Nitih | Naik (kendaraan) |
Tunggangan | Tumpakan | Titihan | Kendaraan |
Tunggu | Têngga | Tunggu | |
Turah | Tirah | Lebih | |
Turon | Tilêman | Sareyan | Tiduran |
Turu | Tilem | Sare | Tidur |
Turun | Têdhak | Keturunan | |
Turunan | Têdhakan | Asal usul keturunan | |
Tutu | Dipungêntang | Ditumbuk | |
Tutur | Sanjang, Criyos | Paring priksa | Berkata |
Tuwa | Sêpuh | Yuswa | Tua |
Tuwuh | Tewah | Tumbuh |
Itulah kata-kata bahasa jawa ngoko berawalan huruf T yang dapat ditemukan artinya dalam Bahasa Indonesia dan padanannya dalam basa krama (madya) ataupun basa kromo inggil.
Referensi: kramainggil.wordpress.com; apensoindonesia.com